Litera A A u. O – Alpha und Omega – początek i koniec a. – anno – rok a. A. – auf Anordnung – na polecenie a. B. – auf Befehl – na rozkaz A. C. – Anno Christi – Roku Pańskiego A. c., a. c. – anni currentis – […]
neogotyk
16 wpisów
Litera G Gadamer, Gademer – 1. ławnik, członek organizacji; 2. właściciel ławy (kramu); 3. mieszkaniec, nie będący obywatelem miasta Gadenmann – drobny handlarz Gaffelbote – osoba ogłaszająca o pogrzebie i zapraszająca na ceremonię gagium – wadium Gailer – włóczęga, żebrak Gallicinium, gallicantus – czas po północy Galmei – galman – […]
Niemieckie aktoznawstwo (także – nauka o aktach; Aktenkunde, Aktenlehre) jest częścią nauk pomocniczych historii, na którą – ze zrozumiałych względów – kładzie się o wiele większy nacisk niż na dyplomatykę (tj. naukę o dokumencie średniowiecznym). Dziedzina ta zajmuje się formami i procesem powstania późnośredniowiecznych i nowożytnych akt, koncentrując się na […]
Na wstępie należałoby zdefiniować główny przedmiot aktoznawstwa, czyli akta w ujęciu niemieckim (co nie oznacza, że odbiegającym znacząco, lub w ogóle od ujęcia polskiej archiwistyki)1 . Akta (w liczbie mnogiej) – na podstawie Polskiego Słownika Archiwalnego z 1974 r.2 – to dokumentacja twórcy zespołu powstała w wyniku jego działalności, utrwalona […]
Ojczyzną papieru są Chiny, gdzie w grobowcach ówczesnej dynastii Han (180-50 p.n.e.) odnaleziono prawdopodobnie najstarszy papier, wytworzony z konopi. Stosowano wówczas różne materiały do jego produkcji, które nie zawsze miały zadowalającą jakość. Dopiero w 105 r. n.e., gdy Cai Lun kancelista na dworze cesarza He Di z dynastii Han uzyskał […]
s. – 1. sine – bez; siehe – zobacz S. – 1. Sanct (też St.) – święty; 2. Secretair – sekretarz; 3. Seite – strona s. a. – sine anno – brak roku, bez podanego roku S. C. – Senioren Convent – konwent seniorów s. d. – 1. sine dato – brak daty, bez daty; […]
Z. – 1. Zahl – liczba; 2. Zeile – wiersz, linijka (w tekście); 3. Zins – czynsz z. A. – zu (zum) Anfang – na początek, na początku z. B. – zum Beispiel – na przykład z. Begl. – zur Beglaubigung – do uwierzytelnienia z. d. A. – zu den Akten – do akt; polecenie […]
tabellarius – posłaniec, listonosz tabelnarius – karczmarz taberna – buda tabernalis arrendator – arendarz karczmy; dzierżawca karczmy tabularium – archiwum talemetarius – piekarz tector – dekarz; spotykane jako tynkarz tectum – pogrzebać tegularius – dachówkarz, ceglarz; wytwórca dachówek Teilungsmasse – masa działu (w sprawach spadkowych) Teilungsplan – plan podziału; w przypadku nieruchomości – stanowi podstawę podziału zysków z licytacji tenutarius – dzierżawca […]
uffintlich, offentlich – publicznie; w dokumencie średniowiecznym forma:ogłaszam publicznie umb, umbe – za, w zamian za Urbarium – urbariusz; księga zawierająca spis majątku właściciela ziemskiego oraz powinności poddanych Urbar – urbariusz Urliste – wykaz wszystkich zamieszkałych na terenie gminy (lub odpowiadającego okręgu) osób, które mogą zostać powołane do godności ławnika, sporządzany corocznie przez sołtysa (lub […]
porządkowe – stosowane w datacji 1 I prima 2 II secunda 3 III tertia 4 IV quarta 5 V quinta 6 VI sexta 7 VII septima 8 VIII octava 9 IX nona 10 X decima 11 XI undecima 12 XII duodecima 13 XIII tertia decima 14 XIV quarta decima 15 […]