Litera D damnum – utrata, strata, niekorzyść darthun – dziś: dartun – właściwie – przedstawiać, obrazować; w przenośni – określać prawdziwość lub fałszywość rzeczy (np. wykazywać coś w oparciu o dowody) Data – dane (treść, materiał) datio in solutum – świadczenie zamiast zapłaty de concert – jednomyślnie Debent – dłużnik […]
dokument
9 wpisów
W języku niemieckim śmierć jest rodzaju męskiego i wygląda zupełnie inaczej, niż jest często wyobrażana. Taki opis przedstawia autorka niesamowitego pamiętnika, który kiedyś tłumaczyłem. Spróbujcie odczytać, a dowiecie się jak naprawdę wygląda Śmierć.
Gdy pisarz czuł potrzebę kaligraficznego wyżycia się, tworzył litery, które mogą dziś wpuścić w maliny niejednego genealoga. Na zdjęciu w ostatniej linijce występuje Lucie Ozimek mimo, że wygląda jak Hzimek. Wyżej jednak jest jej matka Marie, a na kolejnym zdjęciu ojciec Sebastian. Jednak dla pełnego obrazu mamy jeszcze podpis Marie […]
Litera G Gadamer, Gademer – 1. ławnik, członek organizacji; 2. właściciel ławy (kramu); 3. mieszkaniec, nie będący obywatelem miasta Gadenmann – drobny handlarz Gaffelbote – osoba ogłaszająca o pogrzebie i zapraszająca na ceremonię gagium – wadium Gailer – włóczęga, żebrak Gallicinium, gallicantus – czas po północy Galmei – galman – […]
Niemieckie aktoznawstwo (także – nauka o aktach; Aktenkunde, Aktenlehre) jest częścią nauk pomocniczych historii, na którą – ze zrozumiałych względów – kładzie się o wiele większy nacisk niż na dyplomatykę (tj. naukę o dokumencie średniowiecznym). Dziedzina ta zajmuje się formami i procesem powstania późnośredniowiecznych i nowożytnych akt, koncentrując się na […]
Na wstępie należałoby zdefiniować główny przedmiot aktoznawstwa, czyli akta w ujęciu niemieckim (co nie oznacza, że odbiegającym znacząco, lub w ogóle od ujęcia polskiej archiwistyki)1 . Akta (w liczbie mnogiej) – na podstawie Polskiego Słownika Archiwalnego z 1974 r.2 – to dokumentacja twórcy zespołu powstała w wyniku jego działalności, utrwalona […]
uffintlich, offentlich – publicznie; w dokumencie średniowiecznym forma:ogłaszam publicznie umb, umbe – za, w zamian za Urbarium – urbariusz; księga zawierająca spis majątku właściciela ziemskiego oraz powinności poddanych Urbar – urbariusz Urliste – wykaz wszystkich zamieszkałych na terenie gminy (lub odpowiadającego okręgu) osób, które mogą zostać powołane do godności ławnika, sporządzany corocznie przez sołtysa (lub […]
porządkowe – stosowane w datacji 1 I prima 2 II secunda 3 III tertia 4 IV quarta 5 V quinta 6 VI sexta 7 VII septima 8 VIII octava 9 IX nona 10 X decima 11 XI undecima 12 XII duodecima 13 XIII tertia decima 14 XIV quarta decima 15 […]
Układ formalny pisma rozwinął się z szablonu dokumentu średniowiecznego, zachowując generalnie jego trzy podstawowe części, tj. protokół, kontekst i eschatokół. Zamknięte pismo ekspediowane tj. wychodzące na zewnątrz (extern) przejęło z szablonu dokumentu określone jego części. Nie zawsze występują one w tej samej kolejności, jak w dokumencie. Z kolei wychodzące na […]